علل کمر درد معمولاً شامل مشکلات مکانیکی و آسیب‌های بافت نرم بدن و ستون فقرات می باشد. این آسیب ها می تواند شامل آسیب به دیسک های بین مهره ای باشد. علت فشرده شدن ریشه های عصبی و حرکت نامناسب مفاصل ستون فقرات است.

یکی از شایع ترین علل کمردرد، پارگی یا کشیده شدن ماهیچه یا رباط است.

کشیدگی عضلات و رگ به رگ شدن رباط

رگ به رگ شدن یا کشیدگی کمر می تواند به طور ناگهانی اتفاق بیفتد یا به مرور زمان و به دلیل حرکات تکراری به آرامی ایجاد شود.

• کشیدگی زمانی رخ می‌دهد که عضله بیش از حد کشیده شود.
• رگ به رگ شدن زمانی اتفاق می افتد که کشش بیش از حد و پارگی بر رباط ها تأثیر بگذارد که استخوان ها را به هم متصل می کند.

برای اهداف عملی، مهم نیست که عضله یا رباط آسیب دیده باشد،. زیرا علائم درد کمر و درمان یکسان است.

علل کمر درد دراثر رگ به رگ شدن و کشیدگی

• بلند کردن یک جسم سنگین، یا چرخاندن ستون فقرات در حین بلند کردن.
• حرکات ناگهانی که فشار زیادی به کمر وارد می‌کند.
• وضعیت نامناسب در طول زمان.
• آسیب های ورزشی، به ویژه در ورزش هایی که شامل پیچ خوردگی یا نیروهای ضربه ای زیاد است.

در حالی که پیچ خوردگی ها و کشیدگی ها جدی به نظر نمی رسند و معمولاً باعث درد کمر طولانی مدت نمی شوند، درد کمر حاد (دردی که از شروع آن مدت زیادی نگذشته باشد) می تواند کاملاً شدید باشد.

درد کمر زمانی که بیش از سه ماه طول بکشد و از روند طبیعی بهبودی بدن فراتر رود، مزمن تلقی می شود. درد کمر مزمن شامل مشکل دیسک، مشکل مفصل و یا درد عصبی است. علل شایع عبارتند از:

فتق دیسک کمر

مرکز ژله مانند دیسک کمر می تواند از لایه بیرونی سخت عبور کند و ریشه عصبی مجاور را تحریک کند. قسمت فتق دیسک پر از پروتئین است. رسیدن به ریشه عصبی باعث التهاب می‌شود. التهاب باعث درد ریشه عصبی می شود. دیواره دیسک نیز اعصاب زیادی دارد. پارگی دیواره می تواند باعث درد کمر شدید شود.

بیماری دژنراتیو دیسک

در بدو تولد، دیسک های بین مهره ای پر از آب و در سالم ترین حالت خود هستند. با بالا رفتن سن، دیسک ها آب بدن خود را از دست می‌دهند و فرسوده می‌شوند. از آنجایی که دیسک آب خود را از دست می دهد، نمی تواند در مقابل نیروها نیز مقاومت کند و نیرویی را به دیواره دیسک منتقل می کند که ممکن است باعث درد کمر شود و یا در اثر ضعیف شدن می تواند منجر به فتق شود. دیسک همچنین می تواند کامل از آب تخلیه شده و باعث ایجاد درجاتی از تنگی کانال نخاعی کمر شود.

اختلال عملکرد مفصل فاست

در پشت هر دیسک دو مفصل فاست در هر بخش حرکتی در ستون فقرات کمری وجود دارد. این مفاصل دارای غضروف بین استخوان ها هستند. توسط یک رباط کپسولی احاطه شده اند. به شدت توسط اعصاب عصب دهی می شود. این مفاصل می توانند به تنهایی یا همراه با درد دیسک دردناک باشند.

اختلال عملکرد مفصل ساکروایلیاک

مفصل ساکروایلیاک، ساکروم را در پایین ستون فقرات به هر طرف لگن متصل می کند. این یک مفصل قوی و کم حرکت است که در درجه اول شوک و تنش بین بالاتنه و پایین تنه را جذب می کند. مفصل ساکروایلیاک در صورت ملتهب شدن (Sacroiliitis) یا حرکت زیاد یا خیلی کم مفصل ممکن است دردناک شود.

تنگی کانال نخاعی

این وضعیت از طریق باریک شدن کانال نخاعی که ریشه های عصبی در آن قرار دارند باعث درد کمر می شود. باریک شدن می تواند مرکزی، فرمی یا هر دو باشد و می تواند در یک سطح یا چند سطح در قسمت پایین کمر باشد.

اسپوندیلولیستزیس

این وضعیت زمانی رخ می دهد که یکی از مهره ها روی مهره مجاور بلغزد. 5 نوع اسپوندیلولیستزیس وجود دارد، اما شایع‌ترین آنها ثانویه ناشی از نقص یا شکستگی پارس (بین مفاصل فاست) یا ناپایداری مکانیکی مفاصل فاست (دژنراتیو) است. درد کمر می تواند ناشی از بی ثباتی (کمر) یا فشردگی اعصاب (پا) باشد.

آرتروز

این وضعیت ناشی از ساییدگی و پارگی دیسک و مفاصل فاست است. باعث درد کمر، التهاب، بی ثباتی و تنگی به درجات متغیری می شود و می تواند در یک سطح یا چند سطح پایین ستون فقرات رخ دهد. استئوآرتریت ستون فقرات با افزایش سن همراه است و به آرامی پیشرفت می کند. به این وضعیت، اسپوندیلوز یا بیماری دژنراتیو مفصل گفته می‌شود.

بدشکلی تنه از مهمترین علل کمر درد

انحنای ستون فقرات می تواند شامل اسکولیوز یا کیفوز باشد. بدشکلی ممکن است با درد کمر همراه باشد اگر منجر به شکستگی دیسک‌ها، مفاصل فاست، مفاصل ساکروایلیاک یا تنگی شود.

درد کمر در اثر ضرب دیدگی

شکستگی یا دررفتگی حاد ستون فقرات می تواند منجر به درد کمر شود. کمردردی که پس از ضربه ایجاد می شود، باید از نظر پزشکی مورد ارزیابی قرار گیرد.

شکستگی فشاری

شکستگی در مهره استوانه‌ای شکل که در آن استخوان اساساً روی خود فرو می‌رود، می‌تواند باعث درد کمر ناگهانی شود. این نوع شکستگی بیشتر به دلیل ضعف استخوان‌ها رخ می‌دهد. پوکی استخوان بیشتر در افراد مسن  دیده می‌شود.

توجه به این نکته ضروری است که وجود یک یا چند مورد از این شرایط لزوماً به این معنی نیست که علت درد کمر است. برای مثال، استئوآرتریت یا بیماری دژنراتیو دیسک ممکن است در یک مطالعه تصویربرداری ظاهر شود، اما فرد ممکن است درد را گزارش نکند.

علل کمر درد و ستون فقرات که کمتر شایع هستند

عفونت

عفونت ستون فقرات، استئومیلیت نامیده می‌شود. این مشکل یکی از علل کمر درد است.  این مشکل شامل مشکلات مکانیکی و آسیب‌های بافت نرم بدن و ستون فقرات می باشد. این آسیب ها می تواند شامل آسیب به دیسک های بین مهره ای،، نادر است، اما می تواند باعث درد کمر شدید شود و در صورت عدم درمان، تهدید کننده زندگی است. این می تواند در اثر روش های جراحی، تزریق یا انتشار از طریق جریان خون ایجاد شود. بیمارانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر مستعد ابتلا به مشکل در ستون فقرات هستند.

تومور ستون فقرات

بیشتر تومورهای ستون فقرات از قسمت دیگری از بدن شروع می‌شوند. سپس به ستون فقرات متاستاز می‌دهند. شایع ترین تومورهایی که به ستون فقرات گسترش می یابند از سرطان سینه، پروستات، کلیه، تیروئید یا ریه شروع می شوند. هر گونه علل کمردرد جدید باید مورد ارزیابی قرار گیرد.

درد کمر و بیماری خودایمنی

درد کمر یک علامت احتمالی مرتبط با شرایط خودایمنی مانند اسپوندیلیت آنکیلوزان، آرتریت روماتوئید، لوپوس، بیماری کرون، فیبرومیالژیا و غیره است.

این فهرست شامل علل کمر درد شایع تر است، اما موارد دیگر نیز وجود دارد. یافتن درمان بهینه برای درد کمر معمولاً به تشخیص بالینی صحیح بستگی دارد.

تزریق مفصل فاست گردن، قفسه سینه‌ و یا کمر شامل تزریق مقدار کمی بی‌حس کننده موضعی (مثل بوپی واکایین یا روپی واکایین) و یا داروی استروئیدی است. این تزریق می‌تواند مفاصل فاست را بی‌حس کرده و درد را از بین ببرد. تسکین درد ناشی از تزریق مفصل فاست برای کمک به بیمار برای تحمل بهتر درد، انجام فیزیوتراپی برای توانبخشی و وضعیت کمر بیمار در نظر گرفته شده است.

مفاصل فاست، مفاصل کوچکی در هر بخش از ستون فقرات هستند. این مفاصل ثبات را ایجاد و به دامنه حرکت ستون فقرات کمک می‌کنند. مفاصل فاست ممکن است به دلیل آرتروز ستون فقرات، آسیب کمر، یا فشار مکانیکی به کمر دردناک شوند.

پزشکان متخصص ستون فقرات کلینیک درد مهرگان معتقدند تزریق مفصل فاست معمولاً دو هدف دارد. کمک به تشخیص علت و محل درد و همچنین تسکین درد:

اهداف تزریق تزریق مفصل فاست گردن، قفسه سینه‌ و یا کمر

اهداف تشخیصی

با تزریق کردن داروی بی‌حس کننده در مفصل فاست، مقدار کاهش فوری درد بیمار به تشخیص اینکه آیا مفصل فاست منبع درد است یا خیر کمک می‌کند. اگر در حالی که مفصل فاست بی‌حس است، تسکین کامل درد حاصل شود، به این معنی است که مفصل احتمالا منبع درد است.

اهداف تسکین درد

همراه با داروهای بی‌حس‌کننده، تزریق مفصل فاست شامل تزریق استروئید آهسته رهش (کورتیزون) به مفصل فاست برای کاهش التهاب است که گاهی اوقات می‌تواند باعث تسکین درد طولانی‌مدت شود.

روش تزریق ممکن است بلوک فاست نیز نامیده شود، زیرا هدف آن مسدود کردن درد است.

آناتومی مفصل فاست

مفاصل فاست مفاصل زوج زوج در ستون فقرات پشتی و گردنی هستند. یک جفت در هر سطح مهره ها (یک مفصل در هر طرف مهره ها). این مفاصل دارای سطوح غضروفی (بافت محافظ بین استخوان ها) و یک کپسول اطراف آن هستند که با مایع سینوویال پر شده است، که اصطکاک بین استخوان‌هایی را که به هم ساییده می‌شوند را کاهش می‌دهد.

مفاصل فاست گردن در پشت یا کنار گردن قرار دارند. مفاصل فاست قفسه سینه در قسمت فوقانی ستون فقرات و مفاصل فاست کمری در قسمت پایین کمر قرار دارند. بسته به اینکه کدام مفاصل تحت تأثیر قرار گرفته اند، درد می‌تواند در نواحی مختلف بدن ایجاد شود.

نواحی درد مفصل فاست

مفاصل فاست گردنی

درد ناشی از مفاصل فاست گردنی (در گردن) معمولاً در سر، گردن، شانه و یا بازو احساس می‌شود.

مفاصل فاست توراسیک

درد ناشی از مفاصل فاست قفسه سینه (در قسمت فوقانی ستون فقرات) معمولاً در قسمت بالایی پشت، قفسه سینه و یا بازو (به ندرت) احساس می‌شود.

مفاصل فاست کمری

درد ناشی از مفاصل فاست کمری (در پایین ستون فقرات) معمولاً در قسمت پایین کمر، لگن، باسن و یا ساق پا احساس می‌شود. در صورتی که درد در ناحیه ستون فقرات احساس می‌کنید میتوانید از طریق فرم ویزیت غیر حضوری کلینیک درد مهرگان مشکل خود را با ما در میان بگذارید تا در کوتاه‌‌ترین زمان متخصصین ما با شما تماس بگیرند.

دکتر مجید نجفی متخصص درد کلینیک درد مهرگان

شل کننده‌های عضلانی مثل باکلوفن یا تیزانیدین، زمان استفاده برای کمردرد یا گردن درد حاد به صورت کوتاه مدت (حداکثر 2 یا 3 هفته) مؤثر هستند. آنها می توانند با قطع کردن احساس درد، بهبودی را تقویت کنند. بنابراین افراد می توانند استراحت مورد نیاز خود را برای بهبودی دریافت کنند.

موارد کاربرد شل کننده‌های عضلانی

کاربردهای رایج داروهای شل کننده عضله برای درد کمر یا درد گردن عبارتند از:

در طول فیزیوتراپی

زمان شروع یک برنامه فیزیوتراپی جدید توسط یک فرد، شل کننده های عضلانی ممکن است تجویز شوند. داروهای شل کننده عضله به دامنه حرکتی در طول فیزیوتراپی کمک می کند. به کاهش اضطراب مربوط به شروع فیزیوتراپی و ورزش کمک می کند. حتی ممکن است به کاهش شعله ور شدن اسپاسم عضلانی کمک کند.

برای اسپاسم عضلانی

اسپاسم عضلانی زمانی رخ می دهد که یک عضله یا ماهیچه به طور ناگهانی سفت یا گرفتگی پیدا کند. درد می تواند شدید باشد. هنگامی که این اتفاق در پشت یا گردن رخ می دهد. اغلب با بلند کردن یک جسم سنگین یا چرخاندن بدن ایجاد می شود. این امر منجر به کشیدگی عضله می شود. شل کننده های عضلانی ممکن است همراه با مسکن ها برای کاهش اسپاسم تجویز شوند.

موارد اورژانس

بررسی اینکه آیا مشکل جدی وجود دارد یا خیر، تمرکز اولیه درمان اورژانس برای کمردرد است. اگر این وضعیت به یک مشکل اساسی جدی، مانند شکستگی ناپایدار یا تومور مرتبط نباشد. ممکن است برای درمان رگ به رگ شدن شدید یا کشیدگی عضلات، رباط ها یا تاندون ها، داروهای شل کننده عضله همراه با مسکن ها برای مدت کوتاهی به فرد تجویز شود.

به دنبال جراحی ستون فقرات

اسپاسم عضلانی پس از جراحی شایع است. حتی اگر درد اصلی کاهش یافته باشد. در برخی موارد، اسپاسم عضلانی در قسمت هایی از بدن که جراحی نشده اند رخ می دهد. شل کننده های عضلانی اغلب در بیمارستان تجویز می شوند. افراد ممکن است در روزهای اولیه یا هفته های بعد در خانه نسخه دریافت کنند. دستورالعمل های پزشک و دستورالعمل های روی بطری قرص باید به دقت دنبال شود. ممکن است به جای مصرف همزمان دوز داروی مسکن و داروهای شل کننده عضله، دوزهای  قبل از شروع اسپاسم و درد مفید باشد. بنابراین همیشه مقداری دارو در بدن وجود دارد و با از بین رفتن دارو، درد خیلی شدید نمی شود.

نگرانی در مورد استفاده بیش از حد داروهای شل کننده عضله

استفاده از شل کننده های عضلانی در جامعه پزشکی بحث برانگیز است. به گفته پزشکان متخصص کلینیک درد مهرگان استفاده روزافزون از این دارو ها باعث نگرانی در مورد عوارض جانبی نامطلوب و شواهد محدودی از اثربخشی آنها شده است. به ویژه زمانی که به طور مداوم برای یک بیماری مزمن استفاده می شود.

تحقیقات در مورد شل کننده های عضلانی به صورت وسیعی انجام شده است. تعدادی از مطالعات و تحلیل های تحقیقاتی نشان داده اند که داروهای شل کننده عضله نسبت به دارو نما در کاهش علائم کمردرد حاد غیراختصاصی در کوتاه مدت مفیدتر هستند. با این حال، تحقیقات دیگر نشان می دهد افرادی که برای کمردرد به اورژانس مراجعه می کنند. هیچ سود اضافی از مصرف داروهای شل کننده عضله دریافت نکردند.

دکتر مجید نجفی، مدیر کلینیک درد مهرگان

بیماری دژنراتیو دیسک کمر برای بیماران در سنین بالا نگرانی هایی را به همراه دارد. بسیاری از بیماران نگرانند که اگر در سن سی یا چهل سالگی کمردرد زیادی داشته باشند، با افزایش سن، درد بسیار بدتر می شود.

با این حال، بسیاری از گزینه های مدیریت درد و توانبخشی برای بیماری دژنراتیو دیسک در دسترس هستند. اگر بیماران بتوانند راهی برای مدیریت کمردرد و حفظ عملکرد خود بیابند، پیش آگهی کاملاً مطلوب است.

پیشرفت طولانی مدت انحطاط دیسک به خاطر پروتئین های التهابی در فضای دیسک است. این پروتئین ها در نهایت از بین می روند و باعث سفت شدن دیسک و کاهش حرکات دردناک می شوند.

پیامدهای دراز مدت بیماری دژنراتیو دیسک کمر

روند تخریب دیسک ستون فقرات ممکن است به تدریج یا به طور ناگهانی شروع شود، اما طی 2 تا 3 دهه از درد شدید و گاهی اوقات حتی ناتوان کننده به حالتی که در آن ستون فقرات تثبیت می شود و درد کاهش می یابد، پیشرفت می کند.

در کنار دیسک، مفاصل و استخوان های مهره نیز ممکن است تحت تأثیر فرآیند دژنراتیو قرار گیرند. ماهیچه های حمایت کننده، رگ های خونی و اعصاب نیز می توانند تحت تأثیر قرار گیرند. پیری ستون فقرات ممکن است با سایر شرایط دژنراتیو مرتبط باشد، از جمله:

آرتروز ستون فقرات

هنگامی که دیسک ساختار خود را از دست می دهد، مفاصل فاست کوچک ممکن است دچار کشیدگی شوند و این موضوع به انحطاط مفاصل سرعت بخشد.

پوکی استخوان

تخریب ساختار استخوانی می تواند خطر شکستگی در استخوان های مهره را افزایش دهد و به بی ثباتی ستون مهره ها و پیری ستون فقرات کمک کند.

تنگی کانال نخاعی

باریک شدن کانال نخاعی می تواند به دلیل صاف شدن، سفت شدن دیسک ها، برآمدگی به داخل کانال یا کشیدگی مفاصل فاست رخ دهد.

اسپوندیلولیستزیس دژنراتیو دیسک کمر (سر خوردگی مهره ها)

یک مهره ممکن است به دلیل تحلیل رفتن مفاصل فاست که ممکن است نتیجه تخریب دیسک باشد، روی بدن دیگری بلغزد.

در حالی که بیماری دژنراتیو دیسک ممکن است چشم انداز مطلوبی داشته باشد، سایر ساختارهای تخریب کننده گاهی اوقات می توانند بر اعصاب یا رگ های خونی تأثیر بگذارند و منجر به انواع علائم شوند.

نشانه های تخریب دیسک ستون فقرات در اسکن MRI

دژنراسیون دیسک تا دهه ششم زندگی و بعد از آن، زمانی که خطر درد ناشی از دیسک در حال تخریب بیشتر است، رایج است. تخریب دیسک همچنین می تواند در سنین پایین تر شروع شود، اما درد الزاما همیشه با انحطاط دیسک همراه نیست. در واقع، مشاهده دیسک های تحلیل رفته در تصویربرداری پزشکی در فردی که درد مربوط به ستون فقرات ندارد، معمول است.

تصویربرداری مغناطیسی، که اسکن MRI نامیده می شود، کمک زیادی به درک ما از بیماری دیسک های دژنراتیو و فرآیند تخریب طبیعی کرده است. با ظهور فناوری MRI، جزئیات آناتومیک خوبی از دیسک را می توان تصویربرداری کرد و با درد فرد مرتبط کرد.

مطالعات با اسکن MRI در مجموع احتمال دژنراسیون را با سن نشان می دهد:

• 37% از جوانان 20 ساله بدون درد دچار دژنراسیون دیسک هستند
• 96% از افراد 80 ساله بدون درد دچار دژنراسیون دیسک هستند

افزایش سن ممکن است با تحلیل ستون فقرات مرتبط باشد، که همیشه یک روند دردناک نیست. پزشکان متخصص ستون فقرات مهرگان می توانند تعیین کنند که آیا انحطاط دیسک ستون فقرات در اسکن MRI با علائم بالینی ستون فقرات در حال تخریب، مانند کمردرد و سفتی در بیماری دیسک دژنراتیو کمر یا درد گردن و سفتی در بیماری دیسک دژنراتیو گردنی مرتبط است یا خیر.کافیست از طریق فرم ویزیت غیر حضوری کلینیک درد مهرگان مشکل خود را با ما در میان بگذارید.

بینش در مورد زندگی با بیماری دژنراتیو دیسک کمر

در بازه 20 تا 30 سال بیماری دژنراتیو دیسک، تشدید مکرر درد را می توان با استفاده از تمرینات، مراقبت از خود و درمان های دیگر مدیریت کرد. اغلب، این تکنیک های مدیریتی می توانند علائم مزمن درد را در عرض چند ماه کاهش دهند.

دکتر مجید نجفی متخصص درد کلینیک درد مهرگان

روش تشخیص دیسک کمر و فرآیند آن برای هر دو بیماری دژنراتیو دیسک و فتق دیسک شامل طیف وسیعی از روش ها است. این روش ها دیسک را به عنوان منبع درد تأیید می نماید. همچنین مکانیک و آناتومی و علت بروز درد را تأیید می کند.

بررسی تاریخچه پزشکی و علائم خاص

تشخیص دیسک کمر معمولا با شرح حال و بررسی علایم آن شروع می‌شود.

بررسی کامل علائم شامل موارد زیر است:

• محل درد، از جمله اینکه آیا محدود به گردن یا پشت است یا اینکه شامل درد بازو یا پا می شود
• شرحی از احساس درد. مانند سوزش، احساس تیر کشنده یا ضربه زدن
• فعالیت ها، پوزیشن ها یا درمان های خاص باعث بهتر یا بدتر شدن درد می شوند یا نه

دانستن یک پیش زمینه پزشکی کامل می تواند سایر شرایط احتمالی را که ممکن است باعث درد شوند را رد یا شناسایی کند. سابقه پزشکی ممکن است شامل اطلاعاتی در مورد مشکلات و بیماریهای مزمن فرد، تشخیص های قبلی و درمان های گذشته و اثربخشی آنها باشد. معمولاً اطلاعات مربوط به عادات خواب، رژیم غذایی و ورزش نیز جمع آوری می شود.

معاینه فیزیکی به عنوان یک روش تشخیص دیسک کمر

یک معاینه فیزیکی برای تشخیص درد دیسک ممکن است شامل یک یا چند معاینه زیر باشد:

لمس دیسک کمر

لمس (احساس با دست) ساختارهای خاص می تواند به شناسایی منبع درد کمک کند.

تست های حرکتی

آزمایش هایی که دامنه حرکتی ستون فقرات را ارزیابی می کنند ممکن است شامل خم کردن گردن یا بالاتنه به جلو، عقب یا به پهلو باشد. اگر بالا بردن یک پا در جلوی بدن باعث تشدید درد ساق پا شود. می تواند نشان دهنده فتق دیسک کمر باشد.

قدرت عضلانی

یک معاینه عصبی ممکن است. برای ارزیابی قدرت عضلانی و تعیین اینکه آیا ریشه عصبی توسط فتق دیسک فشرده شده انجام شود. آزمایش قدرت عضلانی ممکن است شامل نگه داشتن بازوها یا پاها در کنار یا جلوی بدن برای بررسی لرزش، آتروفی عضلانی یا سایر حرکات غیر طبیعی انجام شود.

تست رفلکس

تحریک ریشه عصبی می تواند رفلکس ها را در بازوها یا پاها کاهش دهد. تست رفلکس شامل ضربه زدن به نواحی خاص با چکش رفلکس است. اگر واکنش کم یا بدون واکنش باشد، ممکن است. نشان دهنده فشرده شدن. ریشه عصبی در ستون فقرات باشد.

برخی از تست های معاینه فیزیکی ممکن است. برای رد یا تایید تشخیصی که با علائم گزارش شده. در تاریخچه پزشکی مطابقت دارد استفاده شود.

تست های تشخیصی دیسک کمر

ممکن است. یک آزمایش تشخیصی برای تایید مشکل دیسک کمر و یا برای به دست آوردن اطلاعات اضافی

مانند: محل فتق دیسک کمر و ریشه های عصبی درگیر درخواست شود. آزمایشات تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

سی تی اسکن یا میلوگرام

اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) شامل یک عکس اشعه ایکس از بدن است که با کامپیوتر تصویر را به بخش های مقطع ستون فقرات مجدداً فرمت می کند. گاهی اوقات یک میلوگرام در طول سی تی اسکن انجام می شود که در آن رنگ رادیوگرافی به آن ناحیه تزریق می شود تا جزئیات بیشتری در مورد ساختارهای ستون فقرات ارائه شود.

اسکن ام آر آی

تصویربرداری مغناطیسی (MRI) ارزیابی حساس و دقیقی از اعصاب ستون فقرات و آناتومی، از جمله تراز دیسک، ارتفاع، هیدراتاسیون، و پیکربندی ارائه می دهد.

دیسکوگرام

وقتی برای درمان جراحی دسک کمر پیشنهاد شود. ممکن است دیسکوگرام برای تأیید اینکه کدام دیسک دردناک است توصیه شود. در این آزمایش، رنگ رادیوگرافی به دیسک تزریق می شود تا درد در دیسک از فشار تزریق رنگ ایجاد شود.

بررسی مدارک پزشکی حتما باید با معاینه همراه شود.

تنها در این صورت می توان یک برنامه درمانی موثر تجویز کرد. خواه مستلزم درمان عصب فشرده شده از فتق دیسک کمر یا درد دیسک ناشی از بیماری دژنراتیو دیسک، یا شرایط دیگر باشد.

دکتر مجید نجفی متخصص درد کلینیک درد مهرگان

روش تشخیص دیسک کمر

تشخیص فتق دیسک

پزشک شما یک معاینه کامل انجام می دهد. در طول تمرینات فیزیکی، پزشک درد، رفلکس‌های عضلانی، احساس و قدرت عضلانی شما را ارزیابی می‌کند. پزشک همچنین ممکن است آزمایش هایی مانند موارد زیر را سفارش دهد:

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI):

رایج ترین و دقیق ترین آزمایش تصویربرداری مشکوک به فتق دیسک، MRI است.

اشعه ایکس:

گرفتن عکس با اشعه ایکس به رد سایر علل کمردرد یا گردن کمک می کند.

توموگرافی کامپیوتری (CT):

سی تی اسکن استخوان های ستون فقرات شما را نشان می دهد. دیسک های فتق می توانند به فضای اطراف نخاع و اعصاب شما حرکت کنند و روی آنها فشار بیاورند.

میلوگرام:

میلوگرام شامل تزریق رنگ به ستون فقرات شما با استفاده از راهنمایی اشعه ایکس برای سی تی اسکن است. رنگ می تواند تنگی کانال نخاعی (تنگی نخاع) و محل فتق دیسک شما را نشان دهد.

الکترومیوگرام (EMG):

این آزمایش شامل قرار دادن سوزن های کوچک در ماهیچه های مختلف و ارزیابی عملکرد اعصاب شما است. EMG به تعیین عصب دیسک فتق کمک می کند.

عوارض تزریق اپیدورال هم مانند هر روش تزریقی، به صورت جانبی و خطرات احتمالی امکان پذیر است. این عوارض جانبی معمولاً موقتی و قابل تحمل هستند. به ندرت، عوارض جانبی جدی ممکن است رخ دهد.

تزریق استروئید عموماً هیچ گونه تسکین درد کاملی را ایجاد نکرده و تنها باعث کاهش درد می شود. ناامید کننده است که این روش را انجام دهید و کاهش معنی داری از درد را تجربه نکنید. همچنین متوجه شوید که تسکین اولیه درد زودگذر و درد اولیه پس از چند هفته باز می گردد.

کم خطرترین عوارض تزریق اپیدورال

عوارض جانبی پس از اپیدورال معمولا جدی نیستند. چند مثال عبارتند از:

• حالت تهوع
• سردرد
• سرگیجه
• غش به دلیل اضطراب ناشی از عمل که باعث کاهش ناگهانی ضربان قلب و فشار خون می شود (حمله وازوواگال)
• برافروختگی صورت (قرمزی و احساس گرما)

این عوارض معمولاً با استراحت برطرف می شوند. درد محل تزریق، در صورت وجود، ممکن است با سرما درمانی با استفاده از کمپرس یخ برای کاهش درد و یا تورم درمان شود.

پرخطرترین عوارض تزریق اپیدورال

در حالی که نادر است، عوارض جدی پس از تزریق اپیدورال ممکن است و در زیر مورد بحث قرار گرفته است.

عفونت

عفونت ها ممکن است به طور کلی در بدن رخ دهند (عفونت سیستمیک)، مغز و یا نخاع را تحت تاثیر قرار دهند، یا به صورت موضعی در ناحیه تزریق استروئید رخ دهند. مثالها عبارتند از:

• آبسه اپیدورال: تجمع چرک در فضای اپیدورال
• مننژیت: التهاب غشای مغز و نخاع
• استئومیلیت یا دیسکیت: عفونت استخوان یا دیسک مهره
• آبسه بافت نرم: تجمع چرک در داخل بافت های نرم در محل تزریق استروئید

اعتقاد بر این است که میکروب های پوست بیمار یکی از علل شایع عفونت پس از تزریق استروئید هستند.

عوارض تزریق اپیدورال

خون ریزی

آسیب به شریان ها ممکن است باعث خونریزی موضعی و تجمع خون در بافت های نرم، فضای اپیدورال یا غشاهای نخاع شود. ممکن است یک هماتوم یا لخته خون در داخل شریان ایجاد شود و جریان خون به بافت های حیاتی مانند مغز و یا نخاع را مسدود کند.

سوراخ دورال

قرار دادن ناخواسته سوزن در غشای خارجی نخاع (دوراماتر) ممکن است باعث سوراخ شدن دورا شود. این وضعیت شیر مرطوب نیز نامیده می شود و باعث نشت مایع مغزی نخاعی (CSF) و کاهش فشار CSF در مغز می شود و در نتیجه سردرد شدید ایجاد میکند.

آسیب عصبی

آسیب به اعصاب مجاور ممکن است باعث ایجاد احساسات غیر طبیعی، از دست دادن حس یا تشنج شود. اگر اعصاب دم اسبی در پایه نخاع آسیب ببینند، ممکن است منجر به یک اورژانس پزشکی به نام سندرم دم اسبی شود. این سندرم باعث از دست دادن کنترل روده و مثانه می شود و برای جلوگیری از فلج پایین تنه باید فورا درمان شود.

عوارض تزریق اپیدورال بر سیستم قلبی عروقی

گاهی اوقات، فشار خون پایین و کاهش ضربان قلب ممکن است پس از تزریق استروئید رخ دهد

خطر مرتبط با بی حسی موضعی

در تزریقات حاوی بی حس کننده موضعی، اگر محلول وارد رگ خونی شود، ممکن است منجر به سمیت سیستم عصبی مرکزی و یا سیستم قلبی عروقی شود.

خطر مرتبط با استروئیدهای ذرات معلق

ذرات بزرگتر در استروئیدهای ذرات معلق ممکن است با هم جمع شوند و عروق خونی را مسدود کنند و باعث کاهش خون رسانی به نخاع شوند.

معمولا خطرات و عوارض تزریق اپیدورال که بالاتر از سطح L3 انجام می شود بیشتر است. شایع ترین خطر، تزریق استروئید به رگ خونی است که احتمال بروز آن در افراد بالای 50 سال بیشتر می شود.

به ندرت، واکنش آلرژیک به استروئیدها، بی حس کننده موضعی یا رنگ کنتراست ممکن است رخ دهد.

چه زمانی باید با پزشک تماس گرفت

علائم جدی پس از تزریق استروئید اپیدورال که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند عبارتند از:

• سردرد شدید در هنگام نشستن یا ایستادن که پس از دراز کشیدن احساس بهتری دارد، که ممکن است نشان دهنده سوراخ شدن دورال باشد.
• تب ۳۸ درجه یا بیشتر که ممکن است نشان دهنده عفونت باشد
• کاهش یا از دست دادن کامل کنترل روده یا مثانه در حالی که بیمار هنوز بی حس است یا بعد از بی حسی موضعی و بی حسی موقت از بین می رود، که ممکن است نشان دهنده فوریت های پزشکی باشد، مانند سندرم دم اسب باشد.
• احساس بی حسی و یا ضعف در پا(های) که ممکن است نشان دهنده آسیب عصبی باشد.

در صورت بروز عوارض تزریق اپیدورال، فوراً با مراجعه به برگه ویزیت غیر حضوری درد کمر با پزشکان متخصص ما در کلینیک درد مهرگان تماس بگیرید.

تعویض دیسک مصنوعی کمر که به آن تعویض کامل دیسک نیز می گویند، برای درمان دیسک های دردناک کمر  کاربرد دارد. مفاصل فاست به صورت جفت و در پشت ستون فقرات در هر سطح دیسک قرار دارند. این مفاصل باید تغییرات آرتروز کمی داشته یا هیچ تغییری نداشته باشند. تا بتوان دیسک را با جایگزینی مصنوعی دیسک درمان کرد. انجام این اقدامات خطر درد احتمالی بعد از عمل به دلیل حرکت دردناک مفصل فاست را به حداقل می رساند.

در حال حاضر چندین ایمپلنت دیسک مصنوعی مورد تایید FDA برای استفاده در ایالات متحده وجود دارد. عوامل زیادی باعث می شود، بیمار واجد شرایط جراحی دیسک مصنوعی کمر نباشد. به عنوان مثال، بیماران باید کیفیت استخوانی خوب و بدون پوکی استخوان بوده تا کاندیدای جایگزینی کامل دیسک باشند. این بیماران نمی بایست از قبل ناپایداری ستون فقرات به شکل سابلوکساسیون (مانند اسپوندیلولیستزیس) یا انحنای غیر طبیعی ستون فقرات (مانند اسکولیوز) داشته باشند.

روش انجام

در حال حاضر، ایمپلنت های دیسک مصنوعی به گونه ای طراحی شده اند که از جلو و مرکز در فضای دیسک قرار می گیرند. برای رسیدن به آنجا، روش جراحی دیسک به صورت قدامی (از جلو) انجام می شود. در این روش از برشی در جلوی شکم یا نزدیک به آن، به ستون فقرات و دیسک در اطراف محتویات شکم (رتروپریتونال) می رسد.

در پشت محتویات شکم، ستون فقرات با حرکت دادن رگ های خونی اصلی که خون را به پاها و از پاها به پهلو می آورند، می رسد. این رگ ها معمولاً مستقیماً در سطح جلویی ستون فقرات یافت می شوند. آنها برای اینکه بتوانند به طور ایمن روی ستون فقرات کار کنند باید حرکت داده و محافظت شوند. به دلیل این نیازها، یک جراح عروق یا جراح عمومی معمولاً به عنوان جراح همکار با جراح ستون فقرات در طی عمل های قدامی ستون فقرات مانند تعویض کامل حضور دارد.

فیکساسیون ستون فقرات بین بدن قدامی معمولاً از طریق همین روش انجام می شود.

ایمپلنت دیسک مصنوعی

حرکت معمولی دیسک در خم شدن و اکستنشن بسیار پیچیده است. در حالی که تعویض دیسک مصنوعی برای ترک فضای دیسک تا حدی متحرک طراحی شده است، به خودی خود حرکت “عادی” ستون فقرات را تکرار نمی کند. هر طرح ایمپلنت الگوهای حرکتی مختلفی تولید می کند. در حال حاضر مشخص نیست که آیا حفظ یک حرکت خاص مهمتر از دیگری است یا به سادگی حفظ نوعی حرکت به منظور کاهش تنش های مشاهده شده در دیسک های مجاور مهم است (همانطور که در جراحی فیوژن اتفاق می افتد).

برخی گزارش ها حاکی از آن است که بیمارانی که تحت عمل جراحی تعویض دیسک مصنوعی قرار گرفته اند، انحطاط مفصل فاست خلفی را تسریع کرده اند و احساس می شود که این به دلیل حرکت غیرطبیعی ارائه شده توسط دیسک مصنوعی است. در تجربه بالینی خیلی زود است که بگوییم این پدیده واقعی است یا نه و آیا تبدیل به یک مشکل بالینی خواهد شد.

پیشگیری از بیماری بخش مجاور با جراحی دیسک

اعتقاد بر این است که مزیت بالقوه طولانی مدت حفظ حرکت ستون فقرات با جایگزینی دیسک مصنوعی، تخریب کمتر و مشکلات دیسک های اطراف است. با این حال، این تنها یک مزیت نظری است، زیرا هیچ مطالعه پزشکی طولانی مدت خوبی انجام نشده است (این روش ها و دستگاه ها بسیار جدید هستند). تنها پس از یک زمان پیگیری طولانی تر و مطالعات پزشکی اضافی، متوجه می شویم که آیا جراحی دیسک سود واقعی است یا خیر.

شما می توانید از طریق ویزیت غیر حضوری درد کمر کلینیک درد مهرگان پیش از جراحی دیسک، مشکل خود را با ما در میان بگذارید.

عوارض تعویض دیسک مصنوعی برای بیمار در بلند مدت و کوتاه مدت نمایان خواهد شد. برای تعویض دیسک مصنوعی و فیوژن قدامی ستون فقرات، دسترسی جراح به ستون فقرات از جلو (از طریق شکم) خواهد بود. عوارض مرتبط با این رویکرد به ستون فقرات شامل آسیب به رگ های خونی اصلی است که خون را به و از پاها با خونریزی قابل توجه می آورد، آسیب به لوله هایی که ادرار را از کلیه ها به مثانه (حالب ها) حرکت می دهند، و آسیب به رگ های کوچک یا روده بزرگ.

تعویض دیسک مصنوعی همچنین در مردان، یک عارضه بالقوه اضافی به نام «انزال رتروگراد» به وجود می آورد. این عارضه در 2 تا 5 درصد از مردان رخ می دهد. با این عارضه، بیماران نعوظ و حس آلت تناسلی طبیعی دارند و ارگاسم طبیعی را احساس می کنند، اما انزال نمی کنند. در عوض، با ارگاسم، منی به داخل مثانه حرکت می کند و بعداً ادرار می کند. این امر بچه دار شدن از راه های طبیعی را دشوار می کند، اگر نگوییم غیرممکن، و مردانی که احتمالاً علاقه مند به بچه دار شدن در آینده هستند، تشویق می شوند تا در صورت نیاز، اسپرم را برای استفاده بعدی ذخیره کنند.

همه این خطرات با رویکردهای اصلاحی قدامی ستون فقرات به طور قابل توجهی بالاتر هستند.

عوارض اولیه ایمپلنت دیسک مصنوعی

این عوارض شامل مهاجرت صفحات انتهایی یا هسته مرکزی ایمپلنت دیسک مصنوعی است. عوارض تعویض دیسک یک اتفاق غیر معمول است و معمولاً به مشکلات مربوط به موقعیت اولیه ایمپلنت یا ناپایداری ناشناخته ستون فقرات مربوط می شود. اگر این اتفاق افتاد، تجدید نظر فوری با جایگزینی اجزا یا تبدیل به فیوژن ستون فقرات درمان انتخابی است.

به ندرت، ایمپلنت می تواند مهره را پس از کاشت شکسته یا مهره در دوره بعد از عمل شکستگی پیدا کند. اگر این اتفاق بیفتد، بی حرکتی بریس ممکن است کافی باشد یا ممکن است به جراحی مجدد با تبدیل احتمالی به فیوژن ستون فقرات نیاز باشد.

عوارض تعویض دیسک مصنوعی

عوارض دیررس تعویض دیسک مصنوعی

• فرو ریختن ایمپلنت به داخل استخوان (فرونشست) که ممکن است حرکت ایمپلنت را محدود کند.
• در نهایت، ایمپلنت ممکن است فرسوده شود و نیاز به تجدید نظر یا تبدیل به فیوژن داشته باشد. مطالعات طولانی مدت (10 تا 20 سال پس از جراحی) در اروپا نشان می دهد که فرسودگی ایمپلنت دیسک مصنوعی غیر معمول است.
• عفونت دیررس یک عارضه بسیار نادر است. و تنها 2 تا 3 مورد در متون پزشکی گزارش شده است. درمان با آنتی بیوتیک ها ممکن است کافی باشد، اما ممکن است نیاز به برداشتن ایمپلنت و تبدیل آن به فیوژن باشد. 
  

  دیسک مصنوعی

جایگزینی دیسک مصنوعی یا فیوژن ستون فقرات کدام بهتر است؟

هیچ چیز نمی تواند جایگزین بحث کامل و صریح در مورد همه گزینه های جراحی و غیر جراحی با جراح شما یا چندین جراح و همچنین بحث در مورد خطرات هر عمل فیوژن ستون فقرات یا دیسک مصنوعی باشد.

همچنین تجربه جراح با تعویض دیسک مصنوعی و به طور کلی جراحی قدامی ستون فقرات را در انتخاب جراح در نظر بگیرید. تعداد کمی از جراحان ممکن است در این برهه از زمان تجربه زیادی در مورد تعویض دیسک داشته باشند، اما جراح باید قبل از انجام روش های دیسک مصنوعی، جراحی قدامی ستون فقرات را به طور کلی (از جمله یک جراح با تجربه به عنوان بخشی از تیم) تجربه کند.

با ویزیت غیرحضوری در کلینیک درد مهرگان راه حل مشکلات خود را پیدا و رفع نمایید.

فتق دیسک اغلب در ستون فقرات کمری یا ستون فقرات گردنی اتفاق می‌افتد، اما می‌تواند در ستون فقرات قفسه سینه (بالای کمر) نیز رخ دهد. هر محل برای علائم فتق دیسک متفاوتی از درد ایجاد می‌کند.

علائم فتق دیسک در ستون فقرات کمری

شایع‌ترین علامت همراه با فتق دیسک در ستون فقرات کمری، درد پا است (که به عنوان سیاتیک نیز شناخته می‌شود). تقریباً 90 درصد از فتق دیسک‌ها در L4-L5 و L5-S1 رخ می‌دهد و باعث ایجاد درد در عصب L5 یا S1 می‌شود که به پایین عصب سیاتیک تیر می‌کشد. علائم فتق دیسک در این مکان ها در زیر توضیح داده شده است:

• فتق دیسک در قسمت 4 و 5 کمری (L4-L5) معمولاً باعث گیرافتادگی عصب L5 می‌شود. علاوه بر درد سیاتیک، این نوع فتق دیسک می‌تواند منجر به ضعف در هنگام بالا بردن شست پا و احتمالاً در مچ پا شود که به عنوان افتادگی پا (فوت دراپ)نیز شناخته می‌شود. بی حسی و درد نیز در بالای پا احساس می‌شود.
• فتق دیسک در قسمت کمری 5 و بخش خاجی 1 (L5-S1) معمولاً باعث گیرافتادگی عصب S1 می‌شود. علاوه بر سیاتیک، این نوع فتق دیسک می‌تواند منجر به ضعف در هنگام ایستادن روی انگشتان پا شود. بی‌حسی و درد می‌تواند به کف پا و بیرون پا سرایت کند.

مطالعه کنید: فتق دیسک ستون فقرات و 3 علامت مهم

علائم فتق دیسک در ستون فقرات گردنی

فتق دیسک گردن کمتر از فتق دیسک کمر است زیرا مواد دیسک کمتری وجود دارد و نیروی قابل ملاحظه ای کمتری در سراسر ستون فقرات گردنی وجود دارد. درد و سایر علائم فتق دیسک بر اساس سطح متفاوت است:

• فتق دیسک در بخش 4 و 5 گردنی (C4-C5) باعث گیرافتادگی ریشه عصبی C5 می شود. بیماران ممکن است در عضله دلتوئید بالای بازو احساس ضعف کنند اما معمولا احساس بی‌حسی یا گزگز ندارند. فتق دیسک گردن در این سطح نیز می‌تواند باعث درد شانه شود.
• فتق دیسک در بخش 5 و 6 گردنی (C5-C6) باعث گیرافتادگی ریشه عصبی C6 می‌شود. این سطح یکی از شایع‌ترین مناطقی است که فتق دیسک گردنی رخ می‌دهد. می تواند باعث ضعف عضلات دوسر بازو (عضلات جلوی بازوها) و عضلات بازکننده مچ شود. درد، بی حسی و سوزن سوزن شدن می‌تواند به سمت شست دست گسترش یابد.
• فتق دیسک در بخش 6 و 7 گردنی (C6-C7) باعث گیرافتادگی ریشه عصبی C7 می‌شود و یکی دیگر از انواع رایج فتق دیسک گردن است. می‌تواند باعث ضعف در عضلات سه سر (عضلات پشت بازو و امتداد آن تا ساعد) و در عضلات بازکننده انگشتان شود. بی‌حسی و سوزن سوزن شدن همراه با درد می‌تواند از عضله سه سر بازو و به انگشت میانی سرایت کند.
• فتق دیسک در بخش 7 گردنی و بخش سینه 1 (C7-T1) باعث گیرافتادگی ریشه عصبی C8 می شود. این ممکن است منجر به ضعف در هنگام گرفتن دست، همراه با بی حسی، درد و سوزن سوزن شدن شود که به سمت پایین بازو و به سمت انگشت کوچک دست تیر می کشد.

علائم فتق دیسک در ستون فقرات توراسیک

فتق دیسک در قسمت فوقانی کمر به ندرت علامت دار است و به ندرت درد ایجاد می‌کند، اما اگر علامت دار باشد، درد معمولا در قسمت بالای پشت و یا قفسه سینه احساس می‌شود.

تشخیص فتق دیسک راهنمای درمان

به عقیده پزشکان جراح ستون فقرات کلینیک درد مهرگان، تشخیص بالینی صحیح بسیار مهم است، زیرا انتخاب گزینه‌های درمانی با تشخیص درست انجام می‌شود. به بیماران توصیه می‌شود که هرگز تشخیص را صرفاً بر اساس یافته های اسکن MRI یا سایر آزمایشات رادیوگرافی نپذیرند. درعوض، یک تشخیص بالینی دقیق باید در درجه اول بر اساس علائم بیمار و سایر اطلاعات از تاریخچه پزشکی بیمار و همچنین یک معاینه فیزیکی کامل از یک متخصص جراح ستون فقرات باشد. بخش بعدی به تشریح گزینه‌های درمانی برای فتق دیسک می‌پردازد.

دکتر مجید نجفی، مدیر کلینیک درد مهرگان

جراحی برای درمان بیماری دژنراتیو دیسک معمولاً تنها در صورتی توصیه می‌شود که درد شدید باشد و درمان‌های غیرجراحی مانند داروهای مسکن و فیزیوتراپی بی‌اثر باشند. هدف از جراحی تغییر مکانیسم‌های زمینه‌ای در ستون فقرات است که باعث ایجاد درد می‌شود، مانند  حرکات بیش از حد، التهاب و یا گرفتگی عضلانی.

درمان‌های غیرجراحی معمولاً برای حداقل 6 تا 12 هفته قبل از در نظر گرفتن جراحی پیشنهاد می‌شوند، اگرچه در بیشتر موارد درمان‌های غیرجراحی برای مدت طولانی‌تری مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عقیده پزشکان فوق تخصص درد کلینیک درد مهرگان، تخمین زده می‌شود که تنها بین 10 تا 20 درصد موارد انحطاط دیسک کمر و تا 30 درصد موارد انحطاط دیسک گردن با استفاده از روش‌های غیرجراحی با موفقیت درمان نمی‌شوند و نیاز به جراحی برای تسکین درد و بهبود تحرک دارند.

ملاحظات قبل از جراحی ستون فقرات

چندین فاکتور وجود دارد که باید قبل از انتخاب درمان جراحی در صورت توصیه، در نظر بگیرید، از جمله:

• فرآیند بازیابی. دوره نقاهت پس از جراحی ستون فقرات می‌تواند شامل ترکیبی از فیزیوتراپی، داروهای ضد درد یا استفاده از بریس پشت یا گردن باشد.
• ملاحظات سبک زندگی. تغییرات سبک زندگی روزمره مورد نیاز برای درمان غیرجراحی یا جراحی ممکن است قابل توجه باشد. در مورد جراحی، یک روند بهبودی قابل قبول ممکن است به مرخصی قابل توجهی از کار نیاز داشته باشد. علاوه بر این، فیزیوتراپی منظم و مدیریت درد برای نتایج مطلوب مورد نیاز خواهد بود.
• شواهد تصویربرداری دژنراسیون دیسک. جراحی ستون فقرات برای درد دژنراتیو دیسک معمولاً تنها در صورتی توصیه می‌شود که اسکن تصویربرداری با علت خاص درد مرتبط باشد، و حتی در آن صورت نیز نتایج همیشه قابل پیش بینی نیستند.

جراحی ستون فقرات همیشه انتخابی است، به این معنی که انتخاب بیمار است که آیا این عمل را انجام دهد یا خیر. فیوژن ستون فقرات رایج ترین روشی است که برای درد دژنراتیو دیسک استفاده می‌شود. در سال‌های اخیر، جایگزینی دیسک مصنوعی به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار گرفته است، زیرا دستگاه‌ها و روش های جراحی بهبود یافته اند.

فیوژن ستون فقرات برای بیماری دژنراتیو دیسک

در طی یک عمل جراحی فیوژن ستون فقرات، دو مهره مجاور با هم پیوند می‌شوند تا مکانیسم‌های زمینه‌ای ایجاد درد را تغییر دهند. یک مفصل مصنوعی بی ثباتی در بخش ستون فقرات را از بین می‌برد و درد ناشی از ریز حرکت‌ها، گرفتگی عضلانی و یا التهاب را کاهش می‌دهد. همجوشی مفصل همچنین می‌تواند به رفع فشار کامل اعصاب تحت فشار کمک کند.

روش فیوژن ستون فقرات برای بیماری دژنراتیو دیسک معمولاً شامل مراحل زیر است:

• تحت بیهوشی عمومی، برشی برای نزدیک شدن به ستون فقرات ایجاد می‌شود. برای فیوژن مهره‌های گردنی، برش معمولاً در جلوی گردن ایجاد می‌شود. برای فیوژن کمر، ممکن است یک برش در پشت، جلو یا کنار بدن ایجاد شود.
• عضلات اطراف ستون فقرات بریده شده یا به طرفین فشار داده می‌شوند تا به ستون فقرات دسترسی پیدا کنند.
• دیسک تحلیل رفته از فضای دیسک خارج می‌شود.
• یک پیوند استخوان و یا ابزاری در سراسر فضای دیسک کاشته می‌شود تا بخش ستون فقرات را تثبیت کند و رشد استخوان را ایجاد کند.
• ماهیچه‌های ستون فقرات جایگزین یا دوباره چسبانده می‌شوند و محل برش با بخیه بسته می‌شود.

جراحی فیوژن مکانیسم‌های رشد استخوان را تنظیم می‌کند و فیوژن در ماه‌های بعد از عمل اتفاق می‌افتد. به همین دلیل، روند بهبودی کامل از جراحی فیوژن می‌تواند تا یک سال طول بکشد، اگرچه اکثر بیماران در عرض شش هفته به فعالیت‌های عادی خود باز می‌گردند.

پس از جراحی، استفاده از بریس پشت یا گردن ممکن است برای ثابت نگه داشتن ستون فقرات و به حداقل رساندن حرکات دردناکی که می‌تواند روند بهبودی را تضعیف کند، توصیه شود. علاوه بر این، فیزیوتراپی معمولاً برای آماده سازی ماهیچه‌ها برای حمایت بهتر از ستون فقرات توصیه می‌شود و داروهای ضد درد برای مدیریت درد توسط پزشک فوق تخصص درد کلینیک درد مهرگان پس از جراحی تجویز می‌شود.

جراحی تعویض دیسک مصنوعی

درد دیسک دژنراتیو همچنین می‌تواند با کاشت دیسکی که حمایت و حرکت طبیعی دیسک ستون فقرات را در روشی به نام جایگزینی دیسک مصنوعی (ADR) تقلید می کند، به میزان قابل توجهی کاهش دهد یا از بین برود. برخلاف فیوژن ستون فقرات، این روش برای حفظ حرکت در بخش ستون فقرات پس از جراحی در نظر گرفته شده است.در این روش:

• ستون فقرات از طریق یک برش کوچک تحت بیهوشی عمومی در معرض دید جراح قرار می‌گیرد. در طول ADR گردنی، برش معمولاً در جلوی گردن ایجاد می‌شود. در طی ADR کمری، برش معمولاً در پشت و مستقیماً روی ستون فقرات ایجاد می‌شود.
• ماهیچه‌ها به کنار منتقل می‌شوند یا از ستون فقرات بریده می‌شوند.
• دیسک دژنره شده به طور کامل برداشته می‌شود، همانطور که هر قسمت دژنره شده از مفاصل ستون فقرات یا مهره‌های مجاور در فضای دیسک برداشته می‌شود.
• دیسک مصنوعی با استفاده از تصویربرداری اشعه ایکس برای هدایت دستگاه در فضای دیسک قرار می‌گیرد. برخی از دیسک‌ها همچنین شامل صفحات فلزی هستند که به هر یک از مهره‌های رو به فضای دیسک متصل می‌شوند.
• ماهیچه‌های اطراف ستون فقرات دوباره به هم متصل می‌شوند و زخم بسته می‌شود.

دیسک‌های مصنوعی معمولا از مواد فلزی یا پلاستیکی ساخته می‌شوند. فرآیند بهبودی از تعویض دیسک مصنوعی معمولاً شامل ترکیبی از داروهای ضد درد، فیزیوتراپی و احتمالاً پوشیدن بریس پشت یا گردن است. بهبودی از این روش می‌تواند تا 6 ماه طول بکشد.

دکتر مجید نجفی، مدیر کلینیک درد مهرگان