کرپیتوس یا کرپیتاسیون صدایی است که ممکن است در حین حرکات مفصل شنیده شود. مانند ترک خوردن، ترکیدن، تق تق گردن، قژقژ گردن، کوبیدن یا ساییدن. این صداها و احساسات می توانند در گردن نیز ایجاد شوند. اکثر مردم در برخی مواقع کرپیتوس گردن را تجربه کرده اند. یک مثال احساس ترک خوردن در گردن هنگام چرخاندن سر برای دنده عقب گرفتن در ماشین است.

کرپیتوس گردن معمولاً بدون درد است. این درد به طور معمول چیزی جدی را نشان نمی دهد. اما تق تق گردن و قژقژ گردن همراه با علائم آزاردهنده دیگری مانند درد یا پس از تروما می تواند نشان دهنده وجود یک بیماری زمینه ای جدی تری باشد.

نقش آناتومی در صداهای تق تق گردن و قژقژ گردن

مفاصل فاست در گردن محل اتصال پشت مهره های مجاور به هم هستند. در انتهای هر استخوان یک سطح صاف به نام غضروف وجود دارد. در داخل مفصل فاست مایع سینوویال وجود دارد. این مایع مفاصل را روان می کند. در قسمت جلوی مهره های مجاور اتصال دیگری به نام فضای دیسک بین مهره ای وجود دارد. تصور می شود که کرپیتوس یا قژقژ گردن یا تق تق گردن زمان ساییده شدن ساختارهای ستون فقرات به هم ایجاد می شوند.

برخی دلایل احتمالی کرپیتوس گردن

دلایل متعددی در ایجاد کریپتوس گردن وجود دارد. چند مورد از این دلایل در ذیل آورده شده است:

تغییر فشار مفصلی

حباب های کوچک گاز می توانند تشکیل و در نهایت در داخل مفاصل سینوویال فرو ریخته و آزاد شوند. سپس صداهایی مانند تق تق گردن و مفاصل فاست گردن ایجاد می کنند. این صداها در هنگام شکستن بند انگشت افراد نیز شنیده شده و مضر نیست. صداهای ترک خوردن مفاصل می توانند در حین حرکت طبیعی یا در حین دستکاری ستون فقرات در فیزیوتراپی یا توسط متخصص کایروپراکتیک ایجاد شوند. مطالعات پزشکی در مورد ایجاد صداها توسط حباب های گاز در حال ایجاد یا فروپاشی، متناقض است. متخصصان کلینیک درد مهرگان بر این باورند که صداها ناشی از فروپاشی حباب ها است. اما هنوز به طور قطعی ثابت نشده است.

حرکت رباط یا تاندون در اطراف استخوان

رباط ها و تاندون ها هر دو به استخوان ها می چسبند. در برخی موارد ممکن است یک رباط یا تاندون در حال حرکت، هنگام تحرک در اطراف استخوان و یا روی یکدیگر، صدای قژقژ گردن ایجاد کند. این می تواند به این دلیل رخ دهد که ماهیچه ها و بافت های ما خیلی سفت هستند یا به دلیل اینکه با افزایش سن خاصیت ارتجاعی کمتری پیدا می کنند.

صدای استخوان روی استخوان

از آنجایی که مفاصل فاست به دلیل استئوآرتریت تحلیل می روند، غضروف محافظ فرسوده می شود و استخوان های مهره های مجاور می توانند شروع به مالش روی یکدیگر کنند که ممکن است باعث ایجاد صدای ساییدن یا احساس ساییدگی شود. این صداها همچنین می تواند به دلیل انحطاط دیسک رخ دهد که منجر به کاهش بالشتک بین مهره ها می شود.

کرپیتاسیون گردن می تواند ناشی از هر یک از این عوامل باشد، یا در برخی موارد می تواند ترکیبی از این عوامل یا عوامل دیگر باشد. همچنین باید توجه داشت که کرپیتاسیون می تواند در هر مفصل متحرک بدن (با نمونه های رایج از جمله زانو و شانه) رخ دهد.

احساس سر و صدا و قژقژ گردن

در حالی که کرپیتاسیون گردن معمولاً بدون درد است، می تواند با درجات مختلفی از سفتی گردن یا درد گردن، از درد مبهم تا دردهای تیز، همراه باشد.

افرادی که درجاتی از درد ناشی از کرپیتوس گردن دارند، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای داشتن افکار منفی و استرس مرتبط با صدای قژقژ گردن و تق تق گردن و ساییدن گردن خود باشند. این افکار منفی ممکن است باعث شود افراد به طور غیر ضروری رفتار خود را تغییر دهند یا نگران باشند که گردن آسیب ساختاری جدی داشته باشد، حتی اگر اینطور نباشد. مطالعه ای که بر روی افراد مبتلا به کرپیتوس دردناک زانو بررسی شد نشان داد که شرکت کنندگان بیشتر نگران بودند که صدای ترک خوردن زانو نشان دهنده پیری زودرس باشد، و همچنین احتمال بیشتری داشت که سعی کنند حرکات را تغییر دهند تا از ایجاد صدا جلوگیری کنند.

زمان ایجاد کرپیتوس گردن

کرپیتوس گردن در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما احتمال بروز آن با افزایش سن بیشتر است. فرکانس صدای ترک خوردن و ساییدن گردن می تواند بسیار متفاوت باشد. برخی از افراد ممکن است چند بار در ماه کرپیتوس گردن را تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است هر روز یا حتی در طول روز با اکثر حرکات گردن آن را تجربه کنند.

کرپیتوس گردن ممکن است دوره هایی خاص را پشت سر بگذارد که بیشتر از دوره های دیگر رخ می دهد. به عنوان مثال، ترک خوردن و ساییدگی گردن ممکن است به طور مکرر برای چند روز رخ دهد و سپس از بین برود. در مواردی که کرپیتوس گردن نتیجه ساییدگی استخوان روی استخوان به دلیل آرتروز مفصل فاست باشد، صدای ترک خوردن و ساییدن گردن بیشتر با حرکات ایجاد می شود و از بین نمی رود.

در حالی که افزایش صدای ترک خوردن و ساییدن گردن ممکن است با آرتریت رخ دهد، در حال حاضر هیچ مدرک علمی وجود ندارد که نشان دهد سر و صدای مکرر گردن می تواند منجر به آرتریت شود. با بالا رفتن سن، صداها از ترک های بلندتر و واضح تر به سمت احساس تراش یا خراش بیشتر حرکت می کنند.

خطرناک شدن سر و صدا و قژقژ گردن

اگر ترک خوردن یا ساییدگی گردن با درد، سفتی یا سایر علائم نگران کننده همراه باشد، ممکن است نشان دهنده یک بیماری زمینه ای باشد که باید توسط یک متخصص ستون فقرات بررسی شود. و همچنین می توانید از طریق خدمات ویزیت غیر حضوری کلینیک درد مهرگان مشکل خود را با ما در میان بگذارید.

دکتر مجید نجفی، مدیر کلینیک درد مهرگان