روش تشخیص دیسک کمر چه میتواند باشد؟
روش تشخیص دیسک کمر و فرآیند آن برای هر دو بیماری دژنراتیو دیسک و فتق دیسک شامل طیف وسیعی از روش ها است. این روش ها دیسک را به عنوان منبع درد تأیید می نماید. همچنین مکانیک و آناتومی و علت بروز درد را تأیید می کند.
بررسی تاریخچه پزشکی و علائم خاص
فرآیند و روش تشخیص دیسک معمولاً با یک تاریخچه پزشکی جمع آوری شده و بررسی علائم فعلی شروع می شود. بررسی کامل علائم شامل موارد زیر است:
- محل درد، از جمله اینکه آیا محدود به گردن یا پشت است یا اینکه شامل درد بازو یا پا می شود
- شرحی از احساس درد، مانند سوزش، احساس تیر کشنده، یا ضربه زدن
- فعالیت ها، پوزیشن ها یا درمان های خاص باعث بهتر یا بدتر شدن درد می شوند یا نه
دانستن یک پیش زمینه پزشکی کامل می تواند سایر شرایط احتمالی را که ممکن است باعث درد شوند را رد یا شناسایی کند. سابقه پزشکی ممکن است شامل اطلاعاتی در مورد مشکلات و بیماریهای مزمن فرد، تشخیص های قبلی و درمان های گذشته و اثربخشی آنها باشد. معمولاً اطلاعات مربوط به عادات خواب، رژیم غذایی و ورزش نیز جمع آوری می شود.
معاینه فیزیکی به عنوان یک روش تشخیص دیسک کمر
یک معاینه فیزیکی برای تشخیص درد دیسک ممکن است شامل یک یا چند معاینه زیر باشد:
لمس دیسک کمر
لمس (احساس با دست) ساختارهای خاص می تواند به شناسایی منبع درد کمک کند. به عنوان مثال، بدتر شدن درد هنگام فشار به ستون فقرات ممکن است نشان دهنده حساسیت ناشی از یک دیسک آسیب دیده باشد.
تست های حرکتی
آزمایش هایی که دامنه حرکتی ستون فقرات را ارزیابی می کنند ممکن است شامل خم کردن گردن یا بالاتنه به جلو، عقب یا به پهلو باشد. علاوه بر این، اگر بالا بردن یک پا در جلوی بدن باعث تشدید درد ساق پا شود، می تواند نشان دهنده فتق دیسک کمر باشد (تست بالا بردن مستقیم پا).
قدرت عضلانی
یک معاینه عصبی ممکن است برای ارزیابی قدرت عضلانی و تعیین اینکه آیا ریشه عصبی توسط فتق دیسک فشرده شده است انجام شود. آزمایش قدرت عضلانی ممکن است شامل نگه داشتن بازوها یا پاها در کنار یا جلوی بدن برای بررسی لرزش، آتروفی عضلانی یا سایر حرکات غیر طبیعی انجام شود.
تست رفلکس
تحریک ریشه عصبی می تواند رفلکس ها را در بازوها یا پاها کاهش دهد. تست رفلکس شامل ضربه زدن به نواحی خاص با چکش رفلکس است. اگر واکنش کم یا بدون واکنش باشد، ممکن است نشان دهنده فشرده شدن ریشه عصبی در ستون فقرات باشد.
برخی از تست های معاینه فیزیکی ممکن است برای رد یا تایید تشخیصی که با علائم گزارش شده در تاریخچه پزشکی مطابقت دارد استفاده شود.
تست های تشخیصی دیسک کمر
ممکن است یک آزمایش تشخیصی برای تایید مشکل دیسک کمر و یا برای به دست آوردن اطلاعات اضافی مانند محل فتق دیسک کمر و ریشه های عصبی درگیر درخواست شود. آزمایشات تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
سی تی اسکن یا میلوگرام
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) شامل یک عکس اشعه ایکس از بدن است که با کامپیوتر تصویر را به بخش های مقطع ستون فقرات مجدداً فرمت می کند. گاهی اوقات یک میلوگرام در طول سی تی اسکن انجام می شود که در آن رنگ رادیوگرافی به آن ناحیه تزریق می شود تا جزئیات بیشتری در مورد ساختارهای ستون فقرات ارائه شود.
اسکن ام آر آی
تصویربرداری مغناطیسی (MRI) ارزیابی حساس و دقیقی از اعصاب ستون فقرات و آناتومی، از جمله تراز دیسک، ارتفاع، هیدراتاسیون، و پیکربندی ارائه می دهد.
دیسکوگرام
اگر درمان جراحی دیسک در نظر گرفته شود، ممکن است دیسکوگرام برای تأیید اینکه کدام دیسک دردناک است توصیه شود. در این آزمایش، رنگ رادیوگرافی به دیسک تزریق می شود تا درد در دیسک از فشار تزریق رنگ ایجاد شود.
- توجه به این نکته مهم است که یافته های آزمایش در اسکن MRI یا سایر تست های تشخیصی به خودی خود یک تشخیص نیستند. یافته های معاینه فیزیکی و بررسی علائم باید با MRI یا سایر یافته های آزمایش مطابقت داشته باشد تا علت درد به طور دقیق شناسایی شود.
- تنها در این صورت می توان یک برنامه درمانی موثر تجویز کرد، خواه مستلزم درمان عصب فشرده شده از فتق دیسک کمر، درد دیسک ناشی از بیماری دژنراتیو دیسک، یا شرایط دیگر باشد.
دکتر مجید نجفی متخصص درد کلینیک درد مهرگان