آرتروز گردن چیست؟
آرتروز گردن یا استئوارتریت گردن زمانی اتفاق میافتد که غضروف محافظ در مفصل شروع به از بین رفتن میکند. در این حالت این غضروف دیگر حرکت راحت بین استخوانها را تسهیل نمیکند. این اتفاق در نهایت میتواند منجر به متورم شدن و دردناک شدن مفصل شود. هنگامی که این وضعیت در ستون فقرات گردنی ایجاد میشود، به آن استئوآرتریت گردنی میگویند.
گاهی اوقات سردرگمی ایجاد میشود. در این حالت اصطلاحات عمومی به جای هم برای اشاره به استئوآرتریت گردن استفاده میشود. از جمله اسپوندیلوز گردن، بیماری مفصلی دژنراتیو، یا به سادگی آرتروز گردن. در سایت کلینیک درد مهرگان، استئوآرتریت گردنی اصطلاحی است که به طور خاص تخریب مفاصل فاست در ستون فقرات گردنی را توصیف میکند.
مفصل فاست
مفاصل فاست مفاصل زیگاپوفیزیال نیز نامیده میشوند. این مفاصل بخش کلیدی انعطاف پذیری ستون فقرات هستند. دو مفصل فاست کوچک در پشت هر سطح مهرهها (یکی به سمت راست و دیگری به سمت چپ) قرار دارند که امکان حرکت محدود به جلو، عقب و چرخشی را فراهم میکند. در ستون فقرات گردنی، این مفاصل را مفاصل فاست گردنی مینامند.
مفصل فاست از غضروف سخت و در عین حال صاف در سطوح مفصلی فوقانی و تحتانی برای محافظت از قسمت پشتی استخوانهای مهره تشکیل شده است. این مفصل در یک کپسول محافظ محصور شده است. مفصل درون این کپسول مایع سینوویال وجود دارد که روغن کاری را برای حرکات صاف فراهم میکند.
هنگام از بین رفتن غضروف، استخوان شروع به مالیدن روی استخوان میکند. این اتفاق میتواند رشد بیش از حد استخوان را تسهیل کند. از آن به عنوان خار استخوانی (استئوفیت) نیز نام برده می شود. ساییده شدن استخوان به استخوان میتواند باعث التهاب، درد، و در نهایت آرتروز گردن شود.
علاوه بر این، قطعات استخوان و غضروف ممکن است شکسته و در مایع سینوویال کپسول مفصلی شناور شوند. این امر میتواند منجر به التهاب و ناراحتی بیشتر شود.
علل آرتروز گردن
آرتروز گردن با افزایش سن در افراد شایع تر میشود. بنابراین ساییدگی و پارگی طبیعی مفاصل فاست در طول زمان به عنوان عامل اصلی در بدتر شدن آن در نظر گرفته میشود. با این حال، پزشکان متخصص جراحی ستون فقرات کلینیک درد مهرگان به مطالعه این موضوع ادامه میدهند. به نظر میرسد عوامل دیگری نیز در ایجاد آرتروز گردن نقش دارند. از جمله:
آرتروز گردن ژنتیکی
آرتروز گردن می تواند در اثر ژنتیک خانوادگی ایجاد شود. این ارث بری نشان میدهد برخی افراد از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به غضروفهایی هستند که زودتر از بین میروند.
تروما
اگر مفصل آسیب ببیند، مانند پارگی در غضروف و یا کپسول مفصل محافظ، مفصل ممکن است ملتهبتر شود و غضروف زودتر فرسوده شود. آسیبهای مفاصل می تواند به روشهای مختلفی مانند زمین خوردن یا در حین شرکت در یک ورزش اتفاق بیفتد.
مشاغل زمینه ساز استئوارتریت گردن
برخی از مشاغل، مانند مشاغلی که شامل حرکات تکراری زیاد یا بلند کردن اجسام سنگین مانند ساخت و سازند، میتوانند فشار بیشتری بر ستون فقرات گردنی وارد کنند.
اضافه وزن
افراد مبتلا به اضافه وزن زودتر به استئوارتریت گردن مبتلا میشوند. وزن بیشتر به معنای فشار بیشتر بر روی مفاصل است. اما احتمالاً افراد دارای وزن اضافی ممکن است التهاب مخربتری را تجربه کنند.
پزشکان کلینیک درد مهرگان معتقدند بین کشیدن سیگار و ایجاد آرتروز گردن یا آرتروز کمر ارتباط مستقیم وجود دارد.
وقتی آرتروز گردن جدی است
با پیشرفت آرتروز گردن و افزایش اندازه خارهای استخوانی، باریکی میتواند در کانال نخاعی (تنگی کانال نخاعی) و یا سوراخ بین مهرهای (تنگی فورامینال) شروع شود.
هنگامی که این فضاها شروع به باریک شدن میکنند، طناب نخاعی یا ریشه عصبی گردنی فشرده می شود. برخی از علائم جدی که میتواند به استئوارتریت گردن منجر شود شامل مشکل در گرفتن اشیا یا حتی مشکلات در راه رفتن یا هماهنگی است. اگر طناب نخاعی یا یک ریشه عصبی به مدت زیاد بدون مراجعه به پزشک فشرده شود، آسیب دائمی ممکن است رخ دهد.
دکتر مجید نجفی، مدیر کلینیک درد مهرگان