جراحی لامینکتومی یه روش باز کمری یک روش جراحی همراه با بستری است. بسته به گستردگی روش، سن بیمار و سایر شرایط پزشکی همراه، ممکن است 1 تا 4 روز بستری در بیمارستان پس از جراحی مورد نیاز باشد.

آمادگی برای جراحی لامینکتومی کمر

به گفته پزشکان جراح ستون فقرات کلینیک درد مهرگان یک یا دو هفته قبل از جراحی، ممکن است اقدامات احتیاطی و آماده سازی خاصی برای آماده کردن بیمار و جلوگیری از عوارض بعدی لازم باشد. چند مثال عبارتند از:

• ترک سیگار و یا سایر محصولات تنباکو
• انجام آزمایشات فیزیکی و پزشکی کامل شامل تصویربرداری پزشکی و آزمایش خون
• در صورت وجود، ارزیابی و معاینه شدن توسط پزشک برای بیماری قلبی و یا دیابت
• بازنگری داروهای فعلی نسخه ای و بدون نسخه (OTC) از جمله داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، داروهای ضد انعقاد، مکمل های گیاهی، ویتامین ها و داروهای ضد فشار خون و ضد دیابت، در صورت وجود با پزشک.
• شرکت در یک دوره کوتاه فیزیوتراپی تحت نظارت برای بهبود شرایط فیزیکی و سطح فعالیت، که ممکن است به بهبودی پس از جراحی کمک کند.

به طور کلی، اعمال جراحی باز در صبح با ناشتایی یک شبه برنامه ریزی می شود. 8 ساعت قبل از جراحی معمولاً هیچ غذا یا نوشیدنی مجاز نیست، به جز مقدار کمی آب (که ممکن است تا 2 ساعت قبل از جراحی داده شود).

برای مشاهده ویدیوهای مرتبط با این موضوع به کانال آپارات کلینیک درد مهرگان سر بزنید.

فرآیند گام به گام لامینکتومی کمری برای تنگی نخاعی

جراحی لامینکتومی از پشت انجام می شود. در طول کل فرآیند، بیمار رو به شکم، معمولاً روی تخت اتاق عمل دراز می کشد. میز جکسون باعث می شود شکم آزاد باشد و لگن کمی بالاتر باشد تا حالت درست ایجاد شود. آزاد نگه داشتن شکم در طول عمل از فشرده شدن رگ های خونی و همچنین خونریزی اپیدورال در حین جراحی جلوگیری می کند. خم شدن مفصل ران به ارزیابی بهتر میزان فشار عصبی ناشی از تنگی نخاع کمک می کند.

مراحل جراحی

• بیمار رو به پایین قرار می گیرد، بیهوشی عمومی انجام می شود و محل جراحی تمیز می شود.
• یک برش به طول 2 تا 5 اینچ (بسته به تعداد سطوح درمان شده می تواند طولانی تر باشد) در خط وسط پشت ایجاد می شود.
• عضلات چپ و راست پشت (Erector spinae) به آرامی به عقب کشیده می شوند تا به لامینه ها دسترسی پیدا کنند.
• هنگامی که ماهیچه ها به پهلو چسبانده می شوند، از رادیوگرافی حین عمل برای شناسایی سطح صحیح مهره استفاده می شود.
• پس از اینکه رباط های سطحی به کناری منتقل شدند، لامینه ها بریده شده و برداشته می شوند (لامینوتومی یا لامینکتومی). گاهی اوقات ممکن است لامینه ها بریده شوند اما برداشته نشود (لامینوپلاستی). هر دوی این فرآیندها فضای درون کانال نخاعی را برای عناصر عصبی افزایش می دهند.
• سطح بالاتر بعدی در صورت لزوم از همین رویه پیروی می کند.
• هنگامی که تنگی مرکزی درمان شد، در صورتی که تنگی فورامینال جانبی و تنگی روزنه نیز وجود داشته باشد، ممکن است فیس تکتومی و یا فورامینوتومی انجام شود.
• در صورت لزوم، فیوژن مهره های درمان شده انجام می شود.
• پس از اتمام تمام مراحل، رباط ها، ماهیچه ها و پوست در موقعیت خود بخیه می شوند.

نیاز به فیوژن

به طور معمول، جراحی لامینکتومی کمری فوقانی (L1-L2) در مقایسه با سطوح پایین تر (L4-L5) به برداشتن بیشتر فاست ها نیاز دارد و ممکن است نیاز به فیوژن داشته باشد.

برخی از جراحان ممکن است مانیتورینگ نخاع یا نظارت عصبی فیزیولوژیکی حین عمل را در طول جراحی انجام دهند. در این فرآیند نظارت، تغییرات نخاع و بافت عصبی از طریق الکترودهایی با سیم هایی که روی پوست بیمار قرار می گیرند، شناسایی می شوند. پاسخ های بافت عصبی بر روی کامپیوتر مشاهده می شود و در صورت بروز مشکل مربوط به نخاع به جراح هشدار می دهد.

پس از اتمام جراحی، بیمار برای چند ساعت به اتاق ریکاوری منتقل می شود، جایی که تا زمانی که بیهوشی از بین برود، به طور مداوم تحت نظارت قرار می گیرد. جراحی هایی با برش های بزرگ تر ممکن است نیاز به قرار دادن یک درن جراحی در محل درمان داشته باشند تا خون جمع آوری شده در فضای اپیدورال تخلیه شود.

دکتر مجید نجفی، مدیر کلینیک درد مهرگان

ممکن است برای کمردرد شدید که پس از یک دوره 6 تا 12 هفته ای درمان جراحی کمر درد بهبود نمی یابد، عمل جراحی در نظر گرفته شود. تقریباً همیشه تصمیم بیمار برای انجام جراحی کمر لازم است و فقط در موارد نادر است که برای کمردرد جراحی فوری انجام می شود.

برای مشاهده ویدیوهای مرتبط با این موضوع به کانال آپارات کلینیک درد مهرگان سر بزنید.

برخی از عواملی که قبل از انجام درمان جراحی کمردرد باید در نظر گرفته شوند عبارتند از:

توانایی عملکرد

اگر می توان فعالیت های روزمره زندگی را با سطوح درد قابل کنترل کامل کرد و اگر درد خواب یا فعالیت را مختل نکرده باشد، معمولاً درمان های غیرجراحی توصیه می شود. اگر بیمار توانایی محدودی برای عملکرد در زندگی روزمره داشته باشد، احتمالاً جراحی توصیه می شود.

روند درمان و سبک زندگی

جراحی در مقابل مراقبت های غیرجراحی به درجات مختلفی از تعهد زمانی نیاز دارد. این مهم است که در مقایسه با ادامه مراقبت های غیرجراحی، در نظر بگیرید که چگونه روند بهبودی پس از جراحی بر بیمار تأثیر می گذارد.

نوع جراحی

برخی از جراحی ها به طور قابل توجهی تهاجمی تر از سایرین هستند و شامل دوره های بهبودی طولانی تر، درد کم و بیش قابل توجه در دوران نقاهت، و دوره های مختلف بستری در بیمارستان می شوند. با رویکردهای مدرن جراحی و جراح مجرب، بسیاری از انواع جراحی ستون فقرات را می توان به صورت سرپایی با دوره نقاهت کوتاه تر انجام داد.

سلامت روان

مطالعات متعدد نشان داده اند که سلامت روانی و عاطفی رابطه مثبتی با بهبود و رضایت بعد از جراحی دارد. برای مثال، بیمارانی که احساس می کنند کنترل بیشتری بر سلامت خود دارند، بهبودی و نتیجه مثبت تری را پس از جراحی گزارش می کنند. درک اینکه چگونه بیمار احتمالاً به جراحی پاسخ می دهد می تواند به راهنمایی مؤثرتر مراقبت های بعد از عمل کمک کند.

جراحی ستون فقرات معمولاً برای کمردردهای خفیف تا متوسط یا برای دردی که کمتر از 6 تا 12 هفته طول کشیده است توصیه نمی شود. علاوه بر این، اگر علت درد از طریق آزمایش های تصویربرداری قابل تشخیص نباشد، جراحی کمر به صلاح نیست.

جراحی های رفع فشار

جراحی رفع فشار، هر چیزی را که به ریشه عصبی فشار می آورد را از ستون فقرات خارج می کند، که ممکن است شامل قسمتی از دیسک یا خار استخوانی باشد. دو نوع اصلی رفع فشار برای کمردرد وجود دارد.

• میکرودیسککتومی یک روش کم تهاجمی برای بیماران مبتلا به فتق دیسک کمر است که باعث درد رادیکول پا (سیاتیک) می شود.
• لامینکتومی بخشی از لایه استخوان یا بافت نرم را که یک عصب یا چندین ریشه عصبی را تحت فشار قرار می دهد، برمی دارد. لامینکتومی معمولاً برای افرادی انجام می شود که درد پا و یا ضعف ناشی از تنگی نخاعی ناشی از تغییرات در مفاصل فاست، دیسک ها یا خارهای استخوانی دارند.

جراحی رفع فشار را می توان با تکنیک های باز یا کم تهاجمی با برش های نسبتاً کوچک و حداقل ناراحتی و بهبودی قبل از بازگشت به کار یا فعالیت های دیگر انجام داد. اکثر این روش ها در حال حاضر به صورت جراحی روزانه یا با یک شب بستری انجام می شوند.

درمان جراحی کمردرد به روش فیوژن

برداشتن بافت نرم بین دو یا چند استخوان مهره مجاور و جایگزینی آنها با استخوان یا فلز جراحی فیوژن نامیده می شود. این روش استخوان ها را قادر می سازد تا در طول زمان (معمولاً 6 تا 12 ماه) با هم رشد کنند و برای تثبیت و حذف حرکت در آن بخش های ستون فقرات، در یک استخوان بلند ترکیب شوند.

در ستون فقرات کمری، همجوشی می تواند از پشت (رویکرد خلفی)، جلو (رویکرد قدامی)، کنار (رویکرد جانبی) یا ترکیبی انجام شود. تکنیک های مدرن، ایمپلنت ها، ناوبری و بیولوژیک، جراحی را با بهبودی آسان تر و بازگشت به فعالیت و کار عادی قابل پیش بینی تر کرده اند.

مطمئن ترین نشانه ها برای همجوشی ستون فقرات کمری شامل اسپوندیلولیستزیس، شکستگی، ناپایداری، تغییر شکل، بیماری دژنراتیو دیسک و تنگی است. برای کمردرد ناشی از اختلال عملکرد مفصل ساکروایلیاک، فیوژن مفصل ساکروایلیاک یک گزینه است. تومورها و عفونت ها نیز با جراحی فیوژن درمان می شوند، اما این شرایط بسیار کمتر رایج هستند.

سایر گزینه های درمان جراحی کمر درد

برخی از گزینه های جدید جراحی که برای برخی از موارد کمردرد استفاده می شوند عبارتند از:

دیسک مصنوعی کمر

برای برخی از بیماران، تعویض دیسک یک جایگزین بالقوه برای جراحی فیوژن برای بیماری دژنراتیو علامت دار دیسک است. این روش پتانسیل بهبود سریعتر و حفظ حرکت ستون فقرات را نسبت به فیوژن کمری دارد. داده های بلند مدت هنوز در حال جمع آوری است.

دستگاه حرکت خلفی

دستگاه اینترلامینار Coflex جایگزینی برای فیوژن برای تنگی و دژنراتیو خفیف است.

اندیلولیستزیس اهداف این روش برای نتایج مشابه فیوژن اما با جراحی کوچکتر و بهبودی سریعتر است. داده های بلند مدت هنوز در حال جمع آوری است.

این لیست کاملی از گزینه های جراحی نیست. چندین مورد دیگر وجود دارند یا در حال توسعه هستند. فناوری هایی که امروزه مورد استفاده قرار می گیرند و در حال توسعه هستند عبارتند از سلول های بنیادی، فناوری نانو و رباتیک.

مراقبت های بعد از عمل جراحی کمر

به اعتقاد پزشکان جراح ستون فقرات کلینیک درد مهرگان درمان جراحی کمر درد دوره نقاهت پس از جراحی کمر به عوامل متعددی از جمله وضعیت بیمار قبل از جراحی، گستردگی جراحی و مهارت و تجربه جراح بستگی دارد. مثلا:

• میکرودیسککتومی برای فتق دیسک کمر کم تهاجمی در نظر گرفته می شود و بیمار معمولا در بیمارستان بستری نمی شود و زمان بهبودی حدود یک هفته است.
• فیوژن کمر ممکن است شامل یک شب اقامت در بیمارستان، بازگشت آهسته به فعالیت های روزمره، و احتمالاً برخی محدودیت های فعالیت باشد، زیرا فیوژن طی 3 تا 12 ماه آینده ایجاد می شود.

فیزیوتراپی معمولاً برای بازسازی قدرت، دامنه حرکتی و تشویق به بهبودی تجویز می شود. معمولاً برای بیماران مسکن یا شل کننده های عضلانی تجویز می شود و ممکن است به برخی از بیماران توصیه شود که از کمربند یا تخت های مخصوص، یا بالش های حمایتی برای تسهیل روند بهبودی استفاده کنند.

به بیمارانی که در حال بهبودی هستند معمولاً توصیه می شود تا زمانی که ستون فقرات و بافت های اطراف بهبود می یابند، استراحت کوتاهی داشته باشند. اکثر بیماران برای جلوگیری از فشار بیش از حد ساختارهای ستون فقرات، مدت کوتاهی از محل کار خود مرخصی می گیرند – از چند هفته تا چند ماه.

دکتر مجید نجفی، مدیر کلینیک درد مهرگان