جراحی لامینکتومی یه روش باز کمری یک روش جراحی همراه با بستری است. با توجه به نوع جراحی و شرایط سنی و بالینی ممکنه بیمار یک تا چهار روز در بیمارستان بستری باشد.

آمادگی برای جراحی لامینکتومی کمر

یک یا دو هفته قبل از جراحی چند کار را باید رعایت کرد.

مثل:

• ترک سیگار و یا سایر محصولات تنباکو
• انجام آزمایشات فیزیکی و پزشکی کامل شامل تصویربرداری پزشکی و آزمایش خون
• در صورت وجود، ارزیابی و معاینه شدن توسط پزشک برای بیماری قلبی و یا دیابت
• بازنگری داروهای فعلی نسخه ای و بدون نسخه (OTC) از جمله داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، داروهای ضد انعقاد، مکمل های گیاهی، ویتامین ها و داروهای ضد فشار خون و ضد دیابت، در صورت وجود با پزشک.
• شرکت در یک دوره کوتاه فیزیوتراپی تحت نظارت برای بهبود شرایط فیزیکی و سطح فعالیت، که ممکن است به بهبودی پس از جراحی کمک کند.

به طور کلی، اعمال جراحی باز در صبح با ناشتایی یک شبه برنامه ریزی می شود. هشت ساعت قبل از جراحی بیمار غذایی میل نکند.

برای مشاهده ویدیوهای مرتبط با این موضوع به کانال آپارات کلینیک درد مهرگان سر بزنید.

فرآیند گام به گام لامینکتومی کمری برای تنگی نخاعی

جراحی لامینکتومی از پشت انجام می شود. در طول کل فرآیند، بیمار رو به شکم، معمولاً روی تخت اتاق عمل دراز می کشد. میز جکسون باعث می شود شکم آزاد باشد و لگن کمی بالاتر باشد تا حالت درست ایجاد شود. آزاد نگه داشتن شکم در طول عمل از فشرده شدن رگ های خونی و همچنین خونریزی اپیدورال در حین جراحی جلوگیری می کند. خم شدن مفصل ران به ارزیابی بهتر میزان فشار عصبی ناشی از تنگی نخاع کمک می کند.

جراحی-لامینکتومی-کمری

مراحل جراحی

• بیمار رو به پایین قرار می گیرد، بیهوشی عمومی انجام می شود و محل جراحی تمیز می شود.
• یک برش به طول 2 تا 5 اینچ (بسته به تعداد سطوح درمان شده می تواند طولانی تر باشد) در خط وسط پشت ایجاد می شود.
• عضلات چپ و راست پشت (Erector spinae) به آرامی به عقب کشیده می شوند تا به لامینه ها دسترسی پیدا کنند.
• هنگامی که ماهیچه ها به پهلو چسبانده می شوند، از رادیوگرافی حین عمل برای شناسایی سطح صحیح مهره استفاده می شود.
• پس از اینکه رباط های سطحی به کناری منتقل شدند، لامینه ها بریده شده و برداشته می شوند (لامینوتومی یا لامینکتومی). گاهی اوقات ممکن است لامینه ها بریده شوند اما برداشته نشود (لامینوپلاستی). هر دوی این فرآیندها فضای درون کانال نخاعی را برای عناصر عصبی افزایش می دهند.
• سطح بالاتر بعدی در صورت لزوم از همین رویه پیروی می کند.
• هنگامی که تنگی مرکزی درمان شد، در صورتی که تنگی فورامینال جانبی و تنگی روزنه نیز وجود داشته باشد، ممکن است فیس تکتومی و یا فورامینوتومی انجام شود.
• پس از اتمام تمام مراحل، رباط ها، ماهیچه ها و پوست در موقعیت خود بخیه می شوند.

نیاز به فیوژن

به طور معمول، جراحی لامینکتومی کمری فوقانی (L1-L2) در مقایسه با سطوح پایین تر (L4-L5) به برداشتن بیشتر فاست ها نیاز دارد و ممکن است نیاز به فیوژن داشته باشد.

برخی از جراحان ممکن است مانیتورینگ نخاع یا نظارت عصبی فیزیولوژیکی حین عمل را در طول جراحی انجام دهند. در این فرآیند نظارت، تغییرات نخاع و بافت عصبی از طریق الکترودهایی با سیم هایی که روی پوست بیمار قرار می گیرند، شناسایی می شوند. پاسخ های بافت عصبی بر روی کامپیوتر مشاهده می شود و در صورت بروز مشکل مربوط به نخاع به جراح هشدار می دهد.

پس از اتمام جراحی، بیمار برای چند ساعت به اتاق ریکاوری منتقل می شود، جایی که تا زمانی که بیهوشی از بین برود، به طور مداوم تحت نظارت قرار می گیرد. در بعضی از جراحی ها که نیاز به برش بزرگتر دارد ممکنه نیازبه استفاده از درن برای تخلیه خون در فضای اپیدورال باشد.

دکتر مجید نجفی، مدیر کلینیک درد مهرگان

اگر یک دوره درمان غیرجراحی (معمولاً چهار تا شش هفته) برای تسکین درد ناشی از فتق دیسک مؤثر نباشد، جراحی انجام می‌شود. جراحی رفع فشار فتق دیسک، برای بیمار در نظر گرفته می‌شود. اغلب از میکرودیسککتومی یا میکرودکمپرسیون، نوعی جراحی رفع فشار کمر، برای درمان فشرده سازی عصب ناشی از فتق دیسک استفاده می شود.

در طی یک روش میکرودیسککتومی با حداقل تهاجم، قسمت فتق دیسک زیر ریشه عصبی برداشته می شود. با دادن فضای بیشتر به ریشه عصبی، فشار کاهش می یابد. ریشه عصب  شروع به بهبود می‌کند.

برای مشاهده ویدیوهای مرتبط با این موضوع به کانال آپارات کلینیک درد مهرگان سر بزنید.

انواع روش های درمان فتق دیسک

به گفته پزشکان جراح ستون فقرات کلینیک درد مهرگان، روش میکرودیسککتومی برای تسکین درد ساق پا ناشی از فتق دیسک بسیار موفق است. چندین هفته یا چند ماه طول می کشد تا ریشه عصب به طور کامل بهبود یابد، بیماران اغلب احساس تسکین فوری در درد ساق خود می کنند.  معمولاً پس از جراحی فتق دیسک، سریعا ریکاوری می‌شوند.

درمان های محافظه کارانه

اولین قدم، استراحت و استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن، ناپروکسن یا مهارکننده های COX-2 است.

اگر درد ناشی از فتق دیسک گردن شدید باشد و یا بیش از دو هفته ادامه یابد، پزشکان ممکن است داروهای دیگری تجویز کنند.

• استروئیدهای خوراکی برای کاهش التهاب و تسکین درد
• داروهای مخدر خوراکی برای درد شدید

اگر درد بیش از دو تا چهار هفته طول بکشد، درمان های محافظه کارانه زیر اغلب توصیه می شود:

• فیزیوتراپی و ورزش برای کمک به کاهش فشار روی ریشه عصبی
• کایروپراکتیک ممکن است مفید باشد. با این حال، اگر بیمار هر گونه نقص عصبی را تجربه می کند، باید با احتیاط از کایروپرکتیک استفاده کرد
• کشش دستی برای کمک به باز کردن سوراخی که ریشه عصبی از کانال نخاعی خارج می شود.
• تزریق اپیدورال برای کاهش التهاب و تسکین درد

درمان جراحی فتق دیسک

به طور کلی، اگر حدود شش هفته درمان محافظه کارانه انجام می شود. اگر درد بازو را بهتر نشود یا اگر متخصص ستون فقرات تشخیص دهد که برداشتن دیسک با جراحی بهترین روش درمانی است بیمار عمل می‌شود.  پزشک عمل رفع فشار قدامی ستون فقرات گردنی (دیسککتومی) را در نظر می‌گیرد. در طی این روش جراحی، مواد دیسک از جلوی گردن برداشته می شود. سپس دیسک برای باز نگه داشتن فضای عصب خارج می شود. یکی دیگر از گزینه های جراحی برای درمان فتق دیسک، لامینکتومی خلفی ستون فقرات گردنی است که در آن مواد دیسک از پشت گردن برداشته می شود.

رفع فشار از عصبهای گردنی همچنین می تواند از طریق پشت گردن به عنوان رفع فشار سرویکال خلفی (دیسککتومی) انجام شود.

نتیجه گیری

درمان فتق دیسک برای هر بیمار متفاوت است. یک گزینه درمانی که درد و ناراحتی را برای یک بیمار تسکین می دهد، ممکن است برای بیمار دیگر کارساز نباشد. با این حال، با کار با یک یا چند نوع متخصص ستون فقرات، بیماران می توانند بهترین ترکیب از گزینه های درمانی را برای درد خود بیابند و از انجام جراحی خیلی زود یا خیلی دیر اجتناب کنند.

دکتر مجید نجفی، مدیر کلینیک درد مهرگان

درمان جراحی کمر درد زمانی انجام می‌شود که کمردرد شدید پس از یک دوره 6 هفته ای، بهبود نمی یابد، بیمار بدون تصمیم شخصی نباید مورد جراحی قرار گیرد. فقط در موارد نادر است که برای کمر درد، جراحی فوری انجام می شود.
برای مشاهده ویدیوهای مرتبط با این موضوع به کانال آپارات کلینیک درد مهرگان سر بزنید.
برخی از عواملی که قبل از انجام درمان جراحی کمر درد باید در نظر گرفته شوند عبارتند از:

توانایی عملکرد

اگر می توان فعالیت های روزمره زندگی را با سطوح درد قابل کنترل کامل کرد و اگر درد، خواب یا فعالیت را مختل نکرده باشد، معمولاً درمان های غیرجراحی توصیه می شود. اگر بیمار برای عملکرد در زندگی روزمره کاهش توانایی داشته باشد، جراحی توصیه می شود.

روند درمان و سبک زندگی

برای انجام جراحی، شرایط خاصی لازم است که حتما باید بررسی شود. مهم این است که در مقایسه با ادامه مراقبت های غیرجراحی، در نظر بگیرید که چگونه روند بهبودی پس از جراحی بر بیمار تأثیر می گذارد.

نوع جراحی

برخی از جراحی ها به طور قابل توجهی تهاجمی تر از سایرین هستند. این نوع جراحی‌ها شامل دوره های بهبودی طولانی تر، درد قابل توجه در دوران نقاهت، و دوره های مختلف بستری در بیمارستان می شوند. با رویکردهای مدرن جراحی و تجربه جراح، بسیاری از انواع جراحی ستون فقرات را می توان به صورت سرپایی با دوره نقاهت کوتاه تر انجام داد.

سلامت روان

مطالعات متعدد نشان داده اند که سلامت روانی و عاطفی رابطه مثبتی با بهبود و رضایت بعد از جراحی دارد. برای مثال، بیمارانی که احساس می‌کنند کنترل بیشتری بر سلامت خود دارند، بهبودی و نتیجه مثبت تری را پس از جراحی گزارش می کنند. درک اینکه چگونه بیمار به جراحی پاسخ می دهد می تواند به مراقبت های بعد از عمل کمک کند.
جراحی ستون فقرات معمولاً برای کمردردهای خفیف تا متوسط یا برای دردی که کمتر از 6 تا 12 هفته طول کشیده است توصیه نمی شود. علاوه بر این، اگر علت درد از طریق آزمایش های تصویربرداری قابل تشخیص نباشد، جراحی کمر به صلاح نیست.

درمان جراحی کمر درد با جراحی های رفع فشار

جراحی رفع فشار، هر چیزی را که به ریشه عصبی فشار می آورد را از ستون فقرات خارج می کند. این اجزا ممکن است شامل قسمتی از دیسک یا خار استخوانی باشد. دو نوع اصلی رفع فشار برای کمردرد وجود دارد.

• میکرودیسککتومی

• یک روش کم تهاجمی برای بیماران مبتلا به فتق دیسک کمر است که باعث درد رادیکولر پا (سیاتیک) می شود.

• لامینکتومی

• بخشی از لایه استخوان یا بافت نرم را که یک عصب یا چندین ریشه عصبی را تحت فشار قرار می دهد، برمی دارد. لامینکتومی برای افرادی انجام می شود که درد پا و یا ضعف ناشی از تنگی نخاعی ناشی از تغییرات در مفاصل فاست، دیسک ها یا خارهای استخوانی دارند.

جراحی رفع فشار را می توان با تکنیک های باز یا کم تهاجمی با برش های نسبتاً کوچک و حداقل ناراحتی انجام داد. بهبودی قبل از بازگشت به کار یا فعالیت های دیگر ایجاد می‌شود. اکثر این روش ها در حال حاضر به صورت جراحی روزانه یا با یک شب بستری انجام می شوند.

درمان جراحی کمردرد به روش فیوژن

برداشتن بافت نرم بین دو یا چند استخوان مهره مجاور و جایگزینی آنها با استخوان یا فلز، جراحی فیوژن نامیده می شود. این روش، استخوان ها را قادر می سازد تا در طول زمان (معمولاً 6 تا 12 ماه) با هم رشد کنند. استخوانها برای تثبیت و حذف حرکت در آن بخش های ستون فقرات، با هم ترکیب شوند.
در ستون فقرات کمری، همجوشی می تواند از پشت (رویکرد خلفی)، جلو (رویکرد قدامی)، کنار (رویکرد جانبی) یا ترکیبی انجام شود. تکنیک های مدرن و ایمپلنت ها، جراحی را با بهبودی آسان تر و بازگشت به فعالیت و کار عادی، قابل پیش بینی تر کرده اند.
مطمئن ترین نشانه ها برای همجوشی ستون فقرات کمری اینهاست. اسپوندیلولیستزیس، شکستگی، ناپایداری، تغییر شکل، بیماری دژنراتیو دیسک و تنگی. برای کمردرد ناشی از اختلال عملکرد مفصل ساکروایلیاک، فیوژن مفصل ساکروایلیاک یک گزینه است. تومورها و عفونت ها نیز با جراحی فیوژن درمان می شوند، اما این شرایط بسیار کمتر رایج هستند.

سایر گزینه های درمان جراحی کمر درد

برخی از گزینه های جدید جراحی که برای برخی از موارد کمردرد استفاده می شوند عبارتند از:

دیسک مصنوعی کمر

برای برخی از بیماران، تعویض دیسک، یک جایگزین بالقوه برای جراحی فیوژن برای بیماری دژنراتیو علامت دار دیسک است. این روش پتانسیل بهبود سریعتر و حفظ حرکت ستون فقرات را نسبت به فیوژن کمری دارد. داده های بلند مدت هنوز در حال جمع آوری است.

دستگاه حرکت خلفی

دستگاه اینترلامینار Coflex جایگزینی برای فیوژن برای تنگی و دژنراتیو خفیف است.
اندیلولیستزیس: اهداف این روش برای نتایج مشابه فیوژن اما با جراحی کوچکتر و بهبودی سریعتر است. داده های بلند مدت هنوز در حال جمع آوری است.
این لیست کاملی از گزینه های جراحی نیست. چندین مورد دیگر وجود دارند یا در حال توسعه هستند. فناوری هایی که امروزه مورد استفاده قرار می گیرند و در حال توسعه هستند عبارتند از سلول های بنیادی، فناوری نانو و رباتیک.

مراقبت های بعد از درمان جراحی کمر درد

به اعتقاد پزشکان جراح ستون فقرات کلینیک درد مهرگان درمان جراحی کمر درد دوره نقاهت پس از جراحی کمر به عوامل متعددی بستگی دارد. بستگی به وضعیت بیمار قبل از جراحی، بزرگی جراحی و مهارت و تجربه جراح بستگی دارد. مثلا:

• میکرودیسککتومی برای فتق دیسک کمر کم تهاجمی در نظر گرفته می شود. بیمار معمولا در بیمارستان بستری نمی شود و زمان بهبودی حدود یک هفته است.
• فیوژن کمر ممکن است شامل یک شب اقامت در بیمارستان، بازگشت آهسته به فعالیت های روزمره، و احتمالاً برخی محدودیت های فعالیت باشد. زیرا فیوژن طی 3 تا 12 ماه آینده ایجاد می شود.

فیزیوتراپی معمولاً برای بازسازی قدرت، دامنه حرکتی و تشویق به بهبودی تجویز می شود. معمولاً برای بیماران مسکن یا شل کننده های عضلانی تجویز می شود. ممکن است به برخی از بیماران توصیه شود که از کمربند یا تخت های مخصوص، یا بالش های حمایتی برای تسهیل روند بهبودی استفاده کنند.
به بیمارانی که در حال بهبودی هستند. توصیه می شود تا زمانی که ستون فقرات و بافت های اطراف بهبود می یابند، استراحت کوتاهی داشته باشند. اکثر بیماران برای جلوگیری از فشار بیش از حد ساختارهای ستون فقرات، مدت کوتاهی از محل کار خود مرخصی می گیرند.
دکتر مجید نجفی، مدیر کلینیک درد مهرگانhttps://youtu.be/_b7KNPAEZKE?si=DRXwQDR2-MWhfupl